<i>Dobrze jest ��czy� stare z nowym.
Czasami mniej znaczy wi�cej.
Jeste�my wsp�czesnymi nomadami.
Dobre, niedu�o dro�ej. </i>

Na wystawie Oskara Zi�ty w Krakowie znajdziemy odzwierciedlenie tych 4 my�li, kt�re towarzysz� mu w jego tw�rczej drodze. 4 my�li, jak 4 sto�y, kilka krzese� i ceramika. Niby niewiele, ale gdy si� mia�o okazj� us�ysze�, co tw�rca mia� do powiedzenia o swoim projektowaniu podczas wernisa�u, staje si� jasne, �e za tymi projektami stoi konkretna filozofia tworzenia oraz filozofia �ycia.

Sala pierwsza - St�, kt�ry pachnie Now� Zelandi�.
<b><i>Dobrze jest ��czy� stare z nowym. </b></i>

Blat sto�u, kt�ry mo�na zobaczy� zaraz po wej�ciu do galerii, przytwierdzony jest do n�g ze stali. Nogi zosta�y wyprodukowane przy u�yciu technologii zwanej FIDU. Zi�ta wiele lat nad ni� pracowa�. Za�o�enie by�o takie: z cienkich element�w blachy uformowa� element konstrukcyjny. Team Ziety zacz�� spawa� ze sob� te cienkie elementy, a potem deformowa� je powietrzem. Okaza�o si� to rewolucyjnym odkryciem. Ultralekkie konstrukcje, kt�re s� w stanie utrzyma� ci�ar 2 ton. Zaczynaj� by� wykorzystywane w wielu dziedzinach, nie tylko w meblarstwie. Dlaczego robimy sto�y? Bo st� jest konstrukcj�, a konstrukcja jest nam bliska, powiedzia� Zi�ta na wernisa�u. To nic, �e w innym miejscu powiedzia�: tworzymy technologi�, aby inni mogli projektowa�. Obydwa zdania s� prawdziwe.

Na nowoczesnych nogach ze stali le�y blat zrobiony z drewna drzewa kauri, kt�re ro�nie w Nowej Zelandii. Ale gdyby tylko w miejscu pozyskiwania le�a�a ca�a egzotyka tego sto�u, nie mia�oby to nic wsp�lnego z Zi�ty my�l� przewodni�. Z �ywego kauri nie robi si� mebli. Ono jest trzecim co do wielko�ci drzewem na �wiecie i jest pod ochron�. Producenci wykorzystuj� kauri kopalniane, kt�rych wiek si�ga do 45 tys. lat wstecz.
Blat pochodzi z czasu, o kt�rym wi�kszo�� z nas ma niewielkie poj�cie.
Blat z prawej strony ma naturaln� wyrw�, tak zwan� ran�, z kt�rej za �ycia drzewa zapewne p�yn�a g�sta �ywica. Pisz�, �e lecznicza. Pow�chajcie szczelin�, m�wi� powa�nie, namawia� Zi�ta na wernisa�u.
Je�� �niadanie przy takim stole, gdy spod ceramiki pachnie �ywic� z Nowej Zelandii � kt� by nie chcia�. Spod ceramiki na wskro� polskiej! Boles�awiec zam�wi� u Zi�ty nowe wzory swoich produkt�w. Ten projekt r�wnie� spe�nia za�o�enie ��czenia starego z nowym i te wzory mo�emy obejrze� na wystawie.
Jak pisa� w XIX wieku Hegel: tradycja nie jest tym, co si� dostaje raz na zawsze i utrzymuje w niezmienionej postaci. Aby si� do niej zbli�y�, trzeba j� przekszta�ci�, dzi�ki czemu jeste�my j� w stanie g��boko zrozumie�.
Stempelek pawiego oczka zast�piono m. in. formami geometrycznymi, �awicami kruk�w charakterystycznych dla Dolnego �l�ska, gdzie mieszka Zi�ta, czy blokowiskami. Podobno ludzkiej d�oni najtrudniej by�o narysowa� lini� prost�, bo oczywi�cie ka�dy produkt malowany jest r�cznie. Na ceramice mo�na zobaczy� czarn� farb� dotychczas zupe�nie obc� Boles�awcowi.

Na wystawie mo�na r�wnie� przysi��� na s�ynnym Ploppie (Polski Ludowy Obiekt Pompowany Powietrzem). Krzese�ko sta�o si� hitem w 2007 roku na targach w Mediolanie i do dzisiaj podbija �wiat. Jeste�my niewielk� znan� firm�, m�wi� Zi�ta, gdy zapytano go o skal� jego sukcesu. Plopp wygl�da jak dmuchana zabawka. Ale gdy si� go dotknie okazuje si�, �e jest z najprawdziwszej stali. Jest te� ultralekki, ale stabilny, i tak jak nogi sto�u z drzewa kauri, utrzymuje ci�ar do 2 ton. Krzese�ko jest pierwsz� manifestacj� wspomnianej technologii FIDU. Plopp stoi w Pary�u w Centrum Pompidou, a dmuchan� blach� Zi�ty znajdziecie te� w londy�skim Muzeum Designu.

Sala druga � klocki dla wszystkich
<b><i>Mniej znaczy lepiej oraz jeste�my nomadami. </b></i>


Pracujemy w domu, �yjemy w pracy, m�wi� Zi�ta. Nie da si� te� zaprzeczy� temu, �e cz�sto zmieniamy prac� i miejsca zamieszkania. W mieszkaniach cz�sto zmieniamy wystr�j, bo sta� nas na tanie meble, wi�c czemu nie. A gdyby�my tak mogli zabra� ze sob� swoje meble, bo s� proste w monta�u i wygodne w transporcie lub ze starego zestawu posk�ada� nowy?
Do stworzenia Systemu 3+ zaproszono wielu projektant�w i poproszono ich o u�o�enie r�nego rodzaju przestrzeni. Dostali klocki do zabawy. Tworzenie mebli wed�ug Zi�ty powinno by� zabaw�. Nie wiem, czy mia� na my�li prawdziwe zabawki. By� mo�e, ale r�wnie dobrze m�g� mie� na my�li po prostu swoje meble, kt�re rzeczywi�cie przypominaj� klocki. Na podstawie tych zabaw Zieta prozessdesign wypu�ci� na rynek zestaw mebli z lekkiej stali, kt�re u�ytkownik mo�e podpasowa� pod w�asne potrzeby. W ka�dym momencie dokupi� nowe elementy lub ze starych stworzy� now� aran�acj�. Dok�adnie tak jak w zabawie klockami.
Jeden i ten sam element za jaki� czas mo�e pe�ni� troch� inn� rol�. Do zmiany nie potrzebujemy te� wielu pomocnik�w. Jak napisa�am powy�ej, meble s� lekkie. Blat sto�u mo�e sta� si� za jaki� czas tablic� na notatki wisz�c� na �cianie lub tablic�, do kt�rej przyczepia si� narz�dzia w warsztacie. Mo�emy zmienia� kszta�t naszej biblioteczki, poniewa� jej cz�ci s� ruchome i mog� by� do siebie przyczepiane w r�nych konfiguracjach. St�, kt�ry b�dzie fantastycznie wygl�da� w eleganckiej jadalni, za dwa lata mo�e by� biurkiem w drugim pokoju. Idealne dla ludzi, kt�rych �yciow� filozofi� jest antykonsumpcjonizm.

Sala trzecia � zero paniki, doce�my histori�!
<b><i>Dobre, niedu�o dro�ej</b></i>


Pakiet to zestaw mebli drewnianych: sto�y i �awy. Tak jak w przypadku mebli System 3+ u�ytkownik tworzy w�asn� konfiguracj�, kt�ra spe�nia jego potrzeby. Dobiera wielko��, kolor i kszta�t.
Meble zosta�y zrobione z naturalnego materia�u, dok�adnie ze sklejki, kt�ra, jak m�wi� Zi�ta, niczego nie udaje i utrzymuje prostot� formy. Dodajmy te�, �e starzeje si� w spos�b szlachetny. Sklejka, stal i nic wi�cej, �adnego dodatkowego elementu, czy ozdoby. Kupujemy zbyt cz�sto z�ej jako�ci meble, to znowu Zi�ta. St� 90x90 z zestawu Pakiet kosztuje 1200z�. Niedu�o, zw�aszcza je�eli we�miemy pod uwag� marzenie Zi�ty, �eby rodzice przekazywali meble dzieciom.
Oczka po kawie na jasnej sklejce? Jest ich coraz wi�cej! Bez paniki, w ten spos�b st� nabiera historii. I to mnie chyba najbardziej urzek�o w jego filozofii. Zgoda na starzenie si�, ale starzenie pojmowane w�a�nie jako tworzenie historii. Przysz�o mi do g�owy, �e �w blat jest jak sk�ra cz�owieka, kt�ra z up�ywem czasu zyskuje nowe blizny i plamy. Mnie one nie przeszkadzaj�, ale je�eli oczka kogo� dra�ni�, sklejk� mo�na zawsze przeszlifowa�.

"Dziś w Krakowie" - Portal Kraków Zaprasza