Trudno byo oczekiwa, e po 34 latach od pobytu Natalii LL w Nowym Jorku na stypendium Fundacji Kociuszkowskiej zostan tam jeszcze jakiekolwiek lady jej trzymiesicznej obecnoci. Mimo to w 2011 roku Karol Radziszewski postanowi wyruszy w podr do Ameryki, aby spotka si z artystami i galerzystami, ktrych tam wwczas poznaa. Posiadajc zaledwie kilka czarno-biaych fotografii oraz wynotowane z opowieci Natalii nazwiska poznanych tam osb, Radziszewski odby specjaln kwerend, ktra staa si dla niego punktem wyjcia do poszukiwa paraleli pomidzy swoimi i Natalii LL dowiadczeniami artystycznymi.
Na wystaw, bdc pokosiem tych spotka, skadaj si dokumentacje wywiadw, midzy innymi z Vito Acconcim, Carolee Schneemann i Marin Abramovi, korespondencja mailowa z artystami oraz archiwalne zdjcia z Ameryki. Cao tworzy nowy portret artystki, wanej dla polskiej historii sztuki. Ameryka nie jest na to gotowa sowa, ktre mia wypowiedzie znany galerzysta Leo Castelli, ogldajc prace Natalii, niekoniecznie dyskredytoway jej twrczo w oczach amerykaskiego odbiorcy. W istocie o jej pobycie tam, zwizanym z intensywnymi badaniami nad sztuk i prb okrelenia wasnej artystycznej pozycji, mona by myle jako o zderzeniu dwch cakowicie rnych od siebie wiatw. Z jednej strony rodowiska nowojorskiej bohemy, w ktrej wci panowa kult artysty biaego, heteroseksualnego celebryty. Z drugiej stojcej z boku artystki z Europy, a konkretnie z pastwa bloku socjalistycznego, gdzie uwaano, e temat emancypacji kobiet zosta ju dawno przepracowany i unormowany w ramach systemu. Jedna z najwaniejszych prac Natalii LL z 1972 roku Sztuka konsumpcyjna zadawaa kam obydwu tym przekonaniom. Rozerotyzowane jedzenie banana czym innym byo dla Amerykanw, czym innym dla obywateli PRL-u.
Co ciekawe czas, ktry upyn pomidzy tymi dwiema podrami, nie zniwelowa rnic do koca. Historia Natalii LL bya dla Karola Radziszewskiego szczeglnie interesujca ze wzgldu na zbieno dowiadcze w proklamacji istotnych dla rodzimej sztuki zjawisk. Natalia bya wwczas ywo zainteresowana mao znanym w Polsce dyskursem feministycznym w sztuce. Radziszewski za postrzegany jest jako jeden z najbardziej wyrazistych twrcw podejmujcych w swojej twrczoci wtki queerowe. W Ameryce obydwie te kwestie pojmowane byy (i s) inaczej o tym wanie rozmawia z artystami Radziszewski, poszukujc tropw polskiej artystki. Film, na ktry skadaj si fragmenty tych wywiadw, jest specjalnym hommage dla Natalii LL, opowiedzianym nie wprost i pozbawionym pomnikowego charakteru. Jego zadaniem jest nie tyle rekonstrukcja pamici o odbytej w 1977 roku podry, co gbsze spojrzenie na reguy gry pozycjonujcej artystw w wiecie sztuki, zarwno wtedy, jak i dzisiaj.
Piotr Stasiowski
Karol Radziszewski (ur. 1980) mieszka i pracuje w Warszawie. Absolwent tamtejszej Akademii Sztuk Piknych (Wydzia Malarstwa). Zajmuje si rnymi dziedzinami sztuki, midzy innymi filmem, fotografi, performansem, tworzy instalacje oraz projekty interdyscyplinarne. Znany take jako kurator i wydawca nieregularnika DIK Fagazin. W swoich pracach odwouje si do kultury masowej, korzystajc z jej symbolw oraz stylistyki. Wanym tematem jego prac jest rozmywajca si granica pomidzy przestrzeni publiczn i prywatn. Czsto odwouje si rwnie do dokona artystw drugiej poowy XX wieku, poszukujc w ich pracach relacji do wasnej twrczoci. Interesuje go rwnie moda, we wsppracy z projektantami MARIOS stworzy projekt ubra, opatrzonych konturowymi rysunkami.
W Polsce prace Karola Radziszewskiego prezentowane byy w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Muzeum Narodowym w Warszawie, Centrum Sztuki Wspczesnej Zamek Ujazdowski, Narodowej Galerii Sztuki Zachta, Muzeum Wspczesnym Wrocaw oraz Muzeum Sztuki w odzi. Za granic mona je byo oglda w New Museum w Nowym Jorku, Brukenthal National Museum w Sibiu w Rumunii, Kunsthalle Wien w Wiedniu, Cobra Museum w Amsterdamie. Pokazywano je take w ramach Prague Biennale, Biennale of Young Artists w Tallinie, New York Photo Festival, Biennale PERFORMA 13 w Nowym Jorku, 7. Gteborg Biennale, 4. i 15. Biennale Sztuki Mediw WRO.
|