„Artyści z Krakowa. Generacja 1950–1969”
Artyści: Bogdan Achimescu, Bogusław Bachorczyk, Zbigniew Bajek, Andrzej Bednarczyk, Tamara Berdowska, Tadeusz Boruta, Robert Bubel, Halina Cader, Marek Chlanda, Marek Chołoniewski, Ignacy Czwartos, Wojciech Ćwiertniewicz, Marta Deskur, Alek Janicki, Krzysztof Klimek, Stanisław Koba, Wojciech Kopczyński, Piotr Lutyński, Krystyna Orzech, Marcin Pawłowski, Lech Polcyn, Artur Przebindowski, Adam Rzepecki, Zbigniew Sałaj, Łukasz Skąpski, Jacek Sroka, Grzegorz Sztwiertnia, Artur Tajber, Tomasz Jerzy Vetulani, Wojciech Wilczyk, Alicja Żebrowska

Kuratorzy: Monika Kozioł, Martyna Sobczyk

Otwarcie wystawy: 29.10.2020, godz. 17–21
Czas trwania wystawy: 29.10.2020 – 21.3.2021
Miejsce: Budynek A, poziom 0

Wystawa prezentuje twórców związanych z Krakowem urodzonych w latach 50. i 60. To trzecia ekspozycja z cyklu zainaugurowanego przez MOCAK w październiku 2015 roku. Celem tej serii jest przegląd sztuki w mieście, które przez wieki było jej stolicą.
W Krakowie otwarto pierwszą akademię sztuk pięknych (1818), pierwsze muzeum narodowe (1879) oraz pierwszy instytut historii sztuki (1882) w Polsce. To pod Wawelem narodziły się Młoda Polska czy kluczowe dla historii polskiej sztuki współczesnej I i II Grupa Krakowska. Niezgoda twórców na zastaną rzeczywistość pozostawała w kontrze do lokalnego konserwatyzmu, bo jak zauważył Boy-Żeleński, „sztuka w Krakowie to była jedyna siła, która się mogła przeciwstawić pałacom”[1].

Prezentowanych twórców łączy specyfika czasu, w którym dorastali. Realia PRL-u wymusiły na nich wyznaczenie osobistej wolności. Dochodzono do niej przez kontestatorskie działania, skandale, czy też postawy outsiderskie, dystans do świata, poszukiwania w obrębie mistycyzmu i transcendencji. Dla wielu z tych artystów ma znaczenie czas studiów w krakowskiej Akademii, kiedy musieli się zderzyć z tradycją uczelni – przyjąć jej zasady lub się im przeciwstawić. Kolejnym wyzwaniem była konieczność ustosunkowania się do filozofii sztuki przekazywanej przez wykładowców, między innymi Janinę Kraupe-Świderską, Jerzego Nowosielskiego, Zbigniewa Grzybowskiego, Mieczysława Wejmana. Jednak wspólnota doświadczeń, współdzielenie pracowni, praca dydaktyczna na ASP i Uniwersytecie Pedagogicznym, przynależność do związków nie ukształtowały jednorodnego środowiska artystycznego.
Celem wystawy jest ukazanie różnorodnych tendencji i źródeł inspiracji tego pokolenia. Analiza dorobku poszczególnych twórców pozwoliła na wyłonienie prac mających największy potencjał zobrazowania ich filozofii sztuki. Wystawa nie stawia sobie ograniczeń tematycznych ani medialnych. Prezentujemy malarstwo, rysunek, fotografie, obiekty, instalacje i performans w formie dokumentacji wideo. Część autorów odniosła międzynarodowe sukcesy, część tworzy w lokalnej prywatności. Dzięki temu zestawieniu ekspozycja rozszerza obraz krakowskiej sceny artystycznej.
W towarzyszącej wystawie polsko-angielskiej publikacji, planowanej na początek listopada 2020 roku, znajdą się teksty kuratorów, Marii Hussakowskiej, Agnieszki Jankowskiej-Marzec i Sebastiana Stankiewicza kreślące lokalny kontekst prezentowanej sztuki. Druga część obejmować będzie biogramy artystów, zdjęcia pracowni oraz reprodukcje dzieł prezentowanych na wystawie. Uzupełnieniem będą odpowiedzi twórców na pytania: „Czy inspiruje Cię tradycja Krakowa? Jeśli tak, to w jaki sposób odzwierciedla się to w twoich pracach?” oraz „Jakie powinny być zadania sztuki?”. Ostatnie z nich zostało zadane przez Mieczysława Porębskiego w związku z I Wystawą Sztuki Nowoczesnej w Pałacu Sztuki w 1948 roku.
___
[1] T. Boy-Żeleński, Znasz-li ten kraj, w: tegoż, Boy o Krakowie, oprac. H. Markiewicz, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1974, s. 26.
//


'Artists from Krakow: The Generation 1950–1969'
Artists: Bogdan Achimescu, Bogusław Bachorczyk, Zbigniew Bajek, Andrzej Bednarczyk, Tamara Berdowska, Tadeusz Boruta, Robert Bubel, Halina Cader, Marek Chlanda, Marek Chołoniewski, Ignacy Czwartos, Wojciech Ćwiertniewicz, Marta Deskur, Alek Janicki, Krzysztof Klimek, Stanisław Koba, Wojciech Kopczyński, Piotr Lutyński, Krystyna Orzech, Marcin Pawłowski, Lech Polcyn, Artur Przebindowski, Adam Rzepecki, Zbigniew Sałaj, Łukasz Skąpski, Jacek Sroka, Grzegorz Sztwiertnia, Artur Tajber, Tomasz Jerzy Vetulani, Wojciech Wilczyk, Alicja Żebrowska

Curators: Monika Kozioł, Martyna Sobczyk

Opening date: 29.10.2020 at 5 pm to 9 pm
Exhibition date: 29.10.2020 - 21.3.2021
Venue: Building A, level 0

The exhibition presents artists connected with Krakow born in the 1950s and 1960s. This is the third exhibition in the series inaugurated by MOCAK in October 2015. The goal of this series is to review art in the city which for centuries has been a capital of art.
It was in Krakow that the first Academy of fine Arts (1818), the first national museum (1879) and the first art history institute (1882) in Poland opened. It was near in Poland’s Royal City that Young Poland came into being, as did Krakow Groups I and II, pivotal in the history of Polish contemporary art. The artistic rebellion against the reality of the day remained in opposition to local conservatism, because, as Boy-Żeleński noted, ‘in Krakow, art was the only force capable of confronting the palaces’.[1]
The artists presented shared the stamp of the time they grew up in. The status quo of the People’s Republic of Poland meant that one had to fight to create an area of personal freedom. The artists found it through protest actions, scandals, positioning themselves as outsiders, detachment from the reality around them, or searching mystical and transcendental quests. For many of these artists, the time of their studies at the Krakow Academy was crucial, defining their confrontation with the Academy’s tradition – and either succumb to its principles or oppose them. Another challenge was having to take a stance towards the philosophy of art passed on by the lecturers, including Janina Kraupe-Świderska, Jerzy Nowosielski, Zbigniew Grzybowski and Mieczysław Wejman. Nevertheless, the shared experience and working in communal studios, didactic work at the Academy or the Pedagogical University, and membership in associations did not result in shaping a homogenous artistic environment.
The exhibition aims to show the manifold trends that inspired that generation of artists, as well as the sources of that inspiration. The analysis of the achievements of individual artists allowed us to identify the works with the greatest potential to depict their philosophy of art. The exhibition has no thematic or media restrictions. We present painting, drawing, photographs, objects, installations and performance in the form of video documentation. Some of the authors have been internationally successful, others create their art locally, in private context. The juxtaposition has given the exhibition scope to expand the picture of Krakow artistic scene.
The accompanying Polish-English publication, planned for early November 2020, will include texts by the curators, Maria Hussakowska, Agnieszka Jankowska-Marzec and Sebastian Stankiewicz, which draw the local context of the art presented. The second part will comprise the artists’ biographies, shots of their studios and reproductions of works on display at the exhibition. It will also carry the artists’ answers to the ever-valid questions: such as ‘Are you inspired by the Krakow tradition? If so, how is this reflected in your works?’ and ‘What should be the goals of art?’ It was Mieczysław Porębski who asked this last question in relation to the First Exhibition of Modern Art in the Palace of Art in 1948.
___
[1] T. Boy-Żeleński, Znasz-li ten kraj, in: idem, Boy o Krakowie, ed. H. Markiewicz, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1974, p. 26.
___
Partner MOCAK-u | MOCAK Partner: Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A. w Krakowie
Patron Galerii Re | Re Gallery Patron: Re-Bau
Partnerzy wspierający projekt | Partners supporting project: Krakowski Holding Komunalny SA w Krakowie, MPEC S.A. w Krakowie, Wodociągi Miasta Krakowa, MPO Kraków
Patroni medialni | Media Patrons: RMF Classic, TVP Kultura, Gazeta Wyborcza, Co Jest Grane24, Tygodnik Przegląd, Karnet, Niezła Sztuka, Krakow In Your Pocket, LoveKraków.pl
___
Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK – Instytucja kultury miasta Krakowa | MOCAK Museum of Contemporary Art in Krakow – A Cultural Institution of the City of Krakow Kraków PL
___
Tadeusz Boruta, „Św. Franciszek oddaje się pod opiekę Kościoła” | 'St Francis Entrusts Himself to the Care of the Church', 2003, olej / płótno | oil / canvas, 185 × 275 cm, courtesy T. Boruta


mat. MOCAK Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie / Museum of Contemporary Art