ECHA UKRAIŃSKIEJ REWOLUCJI GODNOŚCI W KULTURZE - dyskusja z udziałem dr hab. Agnieszki Korniejenko oraz mgr. Przemysława Tomanka z Katedry Ukrainistyki Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej UJ.
Prowadzenie: red. Marta Półtorak.
Podczas spotkania wykorzystane zostaną fragmenty filmowe fabuły i dokumenty oraz bogata ilustracja multimedialna , w tym fotografia reporterska.

W 2019 mija piąta rocznica krwawych wydarzeń na kijowskim Majdanie - protestów, które rozpoczęły się już w 2013 roku. Bezpośrednią przyczyną było niepodpisanie umowy stowarzyszeniowej Ukraina-UE, lecz szybko okazało się że jest to ruch oporu przeciwko władzy. Na Majdanie między grudniem 2013 roku a lutym 2014 roku ginie ponad 100 osób. "Nieznani sprawcy" zabijają, porywają i torturują bojowników Majdanu. Hymnem Niebiańskiej Sotni staje się łemkowska pieśń Pływe kacza po Tysyni, a w centrum Kijowa powstaje aleja upamiętnienia wszystkich ofiar.
Ostatecznie władze ustępują i przedstawiony zostaje skład rządu tymczasowego. Nowych władz nie uznaje Rosja. Prezydent Wiktor Janukowycz ucieka do Rosji, a jego rezydencja odkrywa przed rewolucjonistami bezcenne skarby kultury: ukradzione z galerii, bibliotek i muzeów eksponaty - symbole skorumpowania rządzącej dotychczas oligarchii. W końcu lutego 2014 roku zaczynają się niepokoje na Krymie, gdzie dochodzi do starć zwolenników przyłączenia do Rosji z ich proukraińskimi przeciwnikami. W kwietniu rozpoczyna się wojna hybrydowa na terenie dwu separatystycznych obwodów donieckiego i łuhańskiego Ukrainy. Konflikt trwa do dziś.
Fenomenem Majdanu jest również fakt, że w kształtowaniu quasi-państwowych struktur i świadomości uczestników bardzo ważną rolę odegrała kultura. Artyści wzięli od początku udział w protestach na Ukrainie, a ich twórczość pokazywała współuczestników demonstracji i dokumentowała wydarzenia. Przez te lata powstało wiele książek, które pokazują wydarzenia z Majdanu i wojny - od romantycznego patosu po opracowania publicystyczno-historyczne. Dodać do tego trzeba około 20 filmów, liczne monografie, albumy fotograficzne oraz wspomnienia po ukraińsku, rosyjsku, polsku, włosku, niemiecku, francusku i angielsku.
Trzy odsłony tych dramatycznych wydarzeń, których światkami byliśmy w ostatnim pięcioleciu - Rewolucji Godności, inwazji na Krym i wojny separatystycznej w Donbasie - zyskały tym samym bogatą dokumentację dokumentalną i fabularyzowaną.
dr A.Korniejenko/red.M. Półtorak

Uczestnicy panelu:
Przemysław Tomanek - pracownik naukowy Uniwersytetu Jagiellońskiego, historyk, historyk literatury i tłumacz. Krąg zainteresowań naukowych: zależność między zasięgiem funkcjonowania języka ukraińskiego na Ukrainie i poziomem świadomości narodowej Ukraińców, rozwój sytuacji politycznej na współczesnej Ukrainie i europejska perspektywa Ukrainy, sytuacja językowa ukraińskiej mniejszości narodowej w Polsce. Autor kilku publikacji naukowych i przekładów z języka ukraińskiego: eseistyka (m.in. M. Riabczuk, J. Andruchowycz), proza (J. Andruchowycz, W. Dibrowa), dramat (O. Irwaneć). Obecnie kończy doktorat nt. idei nacjonalizmu ukraińskiego okresu międzywojennego i powojennej emigracji w Ameryce.

Dr hab. Agnieszka Korniejenko - absolwentka Instytutu Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, stypendystka Fundacji Nauki Polskiej (1996), Ośrodka Badań nad Tradycją Antyczną Uniwersytetu Warszawskiego, międzynarodowych szkół ukrainoznawczych w Kijowie i Lwowie. Przebywała na kilku stażach zagranicznych w latach 1992-1998 (Ukrainia, Czechy), otrzymała nagrodę w konkursie im. Szaniawskiego (1999) oraz dwukrotnie nagrodę Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego (1999, 2011).
W 1996 r. obroniła pracę doktorską pn. Modernizm ukraiński pierwszej połowy XX wieku. Próba periodyzacji procesu historycznoliterackiego (1998). Jest autorką licznych artykułów i recenzji z zakresu literaturoznawstwa porównawczego, procesów w kulturze Europy Środkowo-Wschodniej XX wieku, teorii tłumaczenia oraz teorii literatury publikowanych na łamach „Nagłosu", „Krasnogrudy", „Dekady Literackiej", „Kresów", „Arkusza", „Tekstów Drugich", „Znaku", „Więzi", „Ha!artu". Tłumaczka współczesnej poezji ukraińskiej: Poezja Wasyla Stusa (1992) oraz Pomarańczowe pieśni (2005, współautorstwo z J. Herodem), a także wierszy W. Hołoborod'ki, O. Łyszechy, B. Rubczaka i E. Andijewśkiej. Jest współautorką książki Ukraina na zakręcie. Drogi i bezdroża pomarańczowej rewolucji (2005, współaut.). Obok działalności naukowej związanej z komparatystyką literacką i ukrainoznawstwem, specjalizuje się w analityce politycznej oraz z zakresu zmian systemowych w gospodarce i stereotypów narodowościowych - publikowała na łamach tygodnika „Wprost", „Europy. Tygodnika idei", „Pulsie Biznesu", kijowskich czasopism „Krytyka" oraz „Dzerkało tyżnia". W latach 1999-2004 była dyrektorem i wiceprezesem Zarządu Polskiej Fundacji Transformacji Rynkowej „Know-How" w Warszawie, realizując międzynarodowe projekty w zakresie transformacji ustrojowej państw postsowieckich. W latach 2002-2004 była koordynatorem międzynarodowym w ramach projektu opracowania polityki sektorowej na Ukrainie dla sztabu W. Juszczenki (Kijów/Warszawa). W 2007 r. doradca w Komisji Spraw Zagranicznych Sejmu RP oraz społeczny doradca w Kancelarii Premiera Rady Ministrów. W 2011 roku obroniła na Uniwersytecie Jagiellońskim pracę habilitacyjną na podstawie rozprawy Rozstrzelane odrodzenie (2010). Na temat Ukrainy wydała następujące pozycje książkowe: Błękit i pomarańcz – ukraińskie marzenie Europy, (2007) oraz Pełzająca wojna. Quo vadis, Ukraino? (2014).